U 422.emisiji Slobodno srpski gostovao je predsednik Pokreta Slobodnih građana i poslanik Narodne skupštine Republike Srbije Pavle Grbović. U intervjuu Budimiru Ničiću on je rekao da u poslednjim aktivnostima u procesu normalizacije odnosa Beograda i Prištine, međunarodna zajednica nije dala manevarski prostor pregovaračima da se nakon sastanka vrate u svoje sredine i da manipulišu s tim šta je dogovoreno u Briselu. Da govore jedno, misle drugo, sprovode treće, nego su oni izašli sa konačnim tekstom sporazuma.
“Oni nisu došli tu da naš pregovarač ponizi njihovog ili njihov našeg iz druge perspektive. Nego da reše određena pitanja koja su ovde kamen spoticanja duže od 20 godina. To su vrlo ozbiljne stvari i vrlo ozbiljne teme i mislim da ne pokazuju pristup koji je adekvatan”.
Komentarišući odnos Vučića i Kurtija i to što se, po rečima srpskog predsednika nikad nisu ni rukovali, Grbović kaže da je takvo ponašanje neprihvatljivo u dijalogu.
„Šalje se poruka da je pomirenje nešto na šta nas „zli zapad“ tera, ne nešto što je potreba, ne nešto što mi želimo, što osećamo da je potreba stanovništvu na Kosovu, da se ljude pomire, da Srbi i Albanci pokušaju da žive, ne jedni pored drugih, nego jedni sa drugima, nego mi smo za stolom zato što nemamo drugu opciju, zato što nas ne puštaju da se bijemo. Ako bismo se tukli to bi nam bilo preskupo, pa eto moramo da budemo tu jedni preko puta drugih“.
Takva situacija je prema njegovim rečima šizofrena, kao i to da se pregovaračke strane ponašaju kao da ih je napala „gangrena mržnje“. Grbović je spreman da u eventualnom susretu sa nekim albanskim kolegom iz parlamenta u Prištini pruži ruku.
„Mislim da je to najnormalnija stvar. Ukoliko sa nekim niste spremni da se rukujete, onda ne verujem da ste spremni da sa nekim pregovarate o bilo čemu. Pritom, ovo nisu, mislim jeste neka vrsta mirovnog sporazuma, ali ljudi su se u Evropi i Svetu rukovali posle najkrvavijih svetskih ratova“.
Posle sastanka u Ohridu nastala je politička obaveza za Srbiju, ona je nesporna, ona je priznata i ona je sada i međunarodno potvrđena, a proces integracije Srbije u Evropsku uniju uslovljen primenom Evropskog plana o normalizaciji, kaže Grbović. Protivi se eventualnom referendumu o odbijanju Evropskog plana u Srbiji, jer bi to značilo da Srbija ne želi da bude deo evroameričkog prostora, dok se istovremeno manipuliše osećanjima ljudi, pre svega Srba koji žive na Kosovu.
„Dakle, vi ukoliko odbijete ili odbacite taj sporazum to ne znači da će Kosovo ponovo biti deo Srbije u punom formalnom i pravnom smislu. To ne znači da će Srbi na Kosovu i Metohiji biti zaštićeniji, to ne znači da će stepen njihovih imovinskih prava, ekonomskih prava ili bilo kojih drugih biti na višem nivou. Upravo suprotno, to znači da vi sebe izolujete od bilo kakve mogućnosti da na to utičete, to znači da vi ulazite u neku vrstu diplomatskog i političkog konflikta sa onima koji na ovom području imaju najveći i najvažniji uticaj, ponavljam, a to jesu zemlje Evropske unije i SAD“.
Odbijanjem sporazuma bi prema njegovim rečima značilo da je Srbija svoj evropski put završila
“To sasvim sigurno znači da Srbija postaje politički i ekonomski nepopularno tržište za sve kompanije, sve firme koje dolaze iz tih zemalja. Da i onima koji trenutno posluju u Srbiji to predstavlja određenu vrstu reputacione štete, da bi neko od njih verovatno preispitao svoju odluku i to znači da se Srbija u ovoj novoj globalnoj geopolitičkoj podeli svrstava na stranu Vladimira Putina…”
U suprotnom, ako implementacija bude uspešna to otvara prostor za brži napredak Srbije i korist za Srbe na Kosovu, smatra Grbović.
“Uspešna implementacija jeste ona implementacija koja podrazumeva da se zaista formira Zajednica srpskih opština na način i po smislu na koji je on predviđen tim briselskim sporazumom i da se zaista omogući jedna vrsta njihovog samoupravljanja na području Kosova i Metohije i jedna vrsta institucionalne saradnje i komunikacije i novčane i svake druge između zvaničnog Beograda i lokalnih samouprava”.
Grbović je mišljenja da još od Kumanovskog sporazuma preko Briselskog, pa i dogovora u Ohridu, Beograd priznaje da više nema suverenitet na području Kosova i Metohije, ali s druge strane ni Kosovo još uvek nije prešlo taj prag državnosti.
“Nemojte da očekujete niti od mene, niti od građana Srbije bilo kakvu vrstu empatije prema njihovim ustavno pravnim mukama, neka pronađu sami ono što su sami potpisali i što su dvotrećinskom većinom u svojoj skupštini usvojili”, rekao je poslanik Skupštine Srbije Pavle Grbović gostujući u emisiji Slobodno srpski.
Në emisionin 422-të të Slobodno srpski, mysafir ishte kryetari i Lëvizjes së Qytetarëve të Lirë dhe deputeti i Kuvendit Popullor të Republikës së Serbisë, Pavle Grbović. Në një intervistë me Budimir Ničić, ai tha se në aktivitetet e fundit në procesin e normalizimit të marrëdhënieve ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës, komuniteti ndërkombëtar nuk u ka lënë hapësirë negociatorëve për manovrim që të kthehen në mjediset e tyre pas takimit dhe të manipulojnë lidhur me atë që është rënë dakord në Bruksel. Që një gjë thonë, një tjetër të mendojnë, dhe një tjetër të zbatojnë, por ata dolën me tekstin përfundimtar të marrëveshjes.
“Ata nuk shkuan aty që negociatori ynë të poshtërojë negociatorin e tyre apo që negociatori i tyre të poshtërojë tonin nga një perspektivë tjetër. Porse që të zgjidhin disa çështje që kanë qenë pengesë këtu për më shumë se 20 vjet. Këto janë çështje shumë serioze dhe tema shumë serioze dhe nuk mendoj se ata po tregojnë një qasje që është adekuate”.
Duke komentuar marrëdhëniet mes Vučić-it dhe Kurtit dhe faktin se, sipas fjalëve të presidentit serb, kurrë as që i kanë shtrënguar duart, Grbović thotë se një sjellje e tillë është e papranueshme në dialog.
„Po dërgohet porosia që pajtimi është diçka në të cilin po na detyron „perëndimi i keq“, e jo diçka që është nevojë, jo diçka që ne e dëshirojmë, diçka që e ndjejmë se është nevojë e popullatës në Kosovë, që njerëzit të pajtohen, që serbët dhe shqiptarët të përpiqen të jetojnë, jo pranë njëri-tjetrit, por me njëri-tjetrin, porse ne jemi në tavolinë sepse nuk kemi opsion tjetër, sepse nuk po na lënë të rrihemi. Nëse do të rriheshim, kjo do të na kushtonte tepër shtrenjtë, kështu që ne duhet të jemi aty, njëri matanë rrugës së tjetrit“.
Sipas tij, një situatë e tillë është skizofrenike, si dhe fakti që palët negociatore sillen sikur i ka sulmuar „gangrena e urrejtjes“.Grbović është gati t’ia shtrij dorën në një takim eventual një kolegu shqiptar nga parlamenti në Prishtinë.
„Mendoj se kjo është gjëja më normale. Nëse nuk je gati t'i shtrish dorën dikujt, atëherë nuk besoj se je gati të negociosh çfarëdo qoftë me dikë. Në të njëjtën kohë, këto nuk janë, dua të them, është një lloj marrëveshje e paqes, por njerëzit në Evropë dhe në botë i shtrin duart njëri-tjetrit pas luftërave më të përgjakshme botërore.“
Pas takimit në Ohër, u krijua një obligim politik për Serbinë, ai është i padiskutueshëm, ai u njoh dhe tani është i konfirmuar edhe ndërkombëtarisht, dhe procesi i integrimit të Serbisë në Bashkimin Evropian kushtëzohet nga zbatimi i Planit evropian për normalizim, thotë Grbović. Ai kundërshton një referendum eventual për refuzimin e planit evropian në Serbi, sepse kjo do të thotë se Serbia nuk dëshiron të jetë pjesë e zonës euro-amerikane, duke manipuluar njëkohësisht me ndjenjat e njerëzve, para së gjithash të serbëve që jetojnë në Kosovë.
„Pra, nëse e refuzoni apo e hedhni poshtë atë marrëveshje, kjo nuk do të thotë se Kosova do të jetë sërish pjesë e Serbisë në kuptimin e plotë formal dhe juridik. Kjo nuk do të thotë se serbët në Kosovë dhe Metohi do të jenë më të mbrojtur, kjo nuk do të thotë se shkalla e të drejtave të tyre pronësore, ekonomike apo të drejtave tjera do të jetë në një nivel më të lartë. Pikërisht e kundërta, kjo do të thotë që ju e izoloni veten nga çdo mundësi për të ndikuar në të, kjo do të thotë se po hyni në një lloj konflikti diplomatik dhe politik me ata që kanë ndikimin më të madh dhe më të rëndësishëm në këtë zonë, po e përsëris, e këto janë vendet e Bashkimit Evropian dhe SHBA-ja.“
Sipas fjalëve të tij, refuzimi i marrëveshjes do të thoshte se Serbia ka përfunduar rrugëtimin e saj evropian.
“Kjo në mënyrë tejet të sigurt do të thotë se Serbia po bëhet një treg politikisht dhe ekonomikisht jo i popullarizuar për të gjitha kompanitë, të gjitha firmat që vijnë nga ato vende. Se kjo gjithashtu paraqet një lloj të caktuar të dëmtimit të reputacionit edhe për ata që aktualisht janë duke bërë biznes në Serbi, se me siguri ndonjëri prej tyre do ta rishikonte vendimin e tij dhe kjo do të thotë se Serbia po radhitet në anën e Vladimir Putinit në këtë ndarje të re gjeopolitike globale…”
Në të kundërtën, nëse zbatimi është i suksesshëm, kjo hap hapësirë për përparim më të shpejtë në Serbi dhe përfitime për serbët në Kosovë, konsideron Grbović.
“Zbatimi i suksesshëm është ai zbatim që nënkupton se me të vërtetë të formohet Bashkësia e Komunave Serbe në mënyrën dhe kuptimin në të cilin është paraparë me marrëveshjen e Brukselit dhe që me të vërtetë të mundësohet një lloj i vetëqeverisjes së tyre në territorin e Kosovës dhe Metohisë dhe një lloj bashkëpunimi dhe komunikimi institucional, monetar dhe çfarëdo komunikimi tjetër, ndërmjet Beogradit zyrtar dhe vetëqeverisjeve lokale.”
Grbović është i mendimit se qysh nga Marrëveshja e Kumanovës, përmes Marrëveshjes së Brukselit, madje edhe Marrëveshjes së Ohrit, Beogradi pranon se nuk ka më sovranitet mbi territorin e Kosovës dhe Metohisë, por nga ana tjetër as Kosova ende nuk e ka kaluar atë pragun e shtetësisë.
“Mos prisni nga unë dhe nga qytetarët e Serbisë çfarëdo lloj empatie për mundimet e tyre kushtetuese dhe ligjore, le ta gjejnë vetë atë çka kanë nënshkruar dhe çka kanë miratuar me dy të tretat në kuvendin e tyre,” ka thënë deputeti i Kuvendit të Serbisë, Pavle Grbović, i ftuar në emisionin Slobodno srpski.
In the 422st broadcast of Slobodno sroski show, was president of the Movement of Free Citizens and member of the National Assembly of the Republic of Serbia Pavle Grbović. In an interview with Budimir Ničić, he said that in the last activities in the process of normalizing relations between Belgrade and Pristina, the international community did not give the negotiators room to manoeuvre after the meeting and to manipulate what was agreed in Brussels. They usualy say one thing, think another, implement another, but they came out with the final text of the agreement.
"They did not come here for our negotiators to humiliate each other, but rather to solve certain issues that have been a stumbling block here for more than 20 years. These are very serious matters and very serious topics and I think they do not show an approach that is adequate".
Commenting on the relationship between Vučić and Kurti and the fact that, according to the Serbian president, they never even shook hands, Grbović says that such behaviour is unacceptable in dialogue.
"The message is being sent that reconciliation is something that the "evil West" is forcing us to do, not something that is necessary, not something that we want, that we feel is the need of the population of Kosovo, that people should be reconciled, that Serbs and Albanians try to live not next to each other, but with each other, but we are at the table because we have no other option, because they don't let us fight. If we were to fight, it would be too expensive for us, so we have to be there at the same table ".
According to him, such a situation is schizophrenic, as well as the fact that the negotiating parties behave as if they were attacked by "gangrene of hatred". Grbović is ready to lend a hand in a possible meeting with an Albanian colleague from the parliament in Pristina.
"I think it's the most normal thing." If you're not ready to shake someone's hand, then I don't believe you're ready to negotiate anything. At the same time, these are not, some kind of peace agreement, and there are people in Europe and in the world that shook hands after the bloodiest world wars".
After the meeting in Ohrid, a political obligation for Serbia was created, it is indisputable, it is recognized and it is now also internationally confirmed, and the process of Serbia's integration into the European Union is conditioned by the implementation of the European plan on normalization, Grbović says. He opposes a possible referendum on the rejection of the European plan in Serbia, because it would mean that Serbia does not want to be part of the Euro-American space, while at the same time the feelings of the people, primarily the Serbs living in Kosovo, are being manipulated.
"So, if you reject that agreement, it does not mean that Kosovo will once again be part of Serbia in the full formal and legal sense." This does not mean that the Serbs in Kosovo and Metohija will be more protected, it does not mean that the degree of their property rights, economic rights or any other will be at a higher level. On the contrary, it means that you are isolating yourself from any possibility to influence it, it means that you are entering into some kind of diplomatic and political conflict with those who have the greatest and most important influence in this area, I repeat, which are the countries of the European Union and USA".
According to him, rejecting the agreement would mean that Serbia has finished its European journey
"This certainly means that Serbia is becoming a politically and economically unpopular market for all companies, all firms coming from those countries. For those who are currently doing business in Serbia, it represents a certain type of reputational damage, so that some of them would probably reconsider their decision, and this means that Serbia is siding with Vladimir Putin in this new global geopolitical division..."
On the contrary, if the implementation is successful, it opens space for faster progress in Serbia and benefits for Serbs in Kosovo, Grbović believes.
"Successful implementation is that implementation which implies that the Association of Serbian Municipalities is really formed in the way and in the sense that it is foreseen by that Brussels agreement and that it really enables one type of their self-governance in the area of Kosovo and Metohija and one type of institutional cooperation and communication and monetary and any other between official Belgrade and local self-governments".
Grbović is of the opinion that ever since the Kumanovo Agreement through the Brussels Agreement, and even the agreement in Ohrid, Belgrade recognizes that it no longer has sovereignty over the territory of Kosovo and Metohija, but on the other hand, Kosovo has not yet crossed the threshold of statehood.
"Don't expect from me, or from the citizens of Serbia, any kind of empathy towards their constitutional and legal pains, let them find for themselves what they signed and adopted by a two-thirds majority in their assembly", said the member of the Serbian Parliament, Pavle Grbović, visiting the show Slobodno Srpski.